[Truyện] Cuối cùng mình cũng lấy được vợ

ờ…?
Hàng loạt câu hỏi khiến mình ăn cơm mà chẳng thấy mùi vị hứng thú gì, may mà anh bạn không nhận ra. Thật may cho mình, đúng lúc nghĩ chắc phải diễn màn bám đuôi như phim bộ Hồng Kông thì chuông điện thoại reo, có người hỏi địa chỉ văn phòng để chuyển cho em một bưu kiện gì đó. Thế là chỉ trong chốc lát mình đã nghe được nguyên xi địa chỉ, tầng, phòng của nơi em làm việc. Và một kế hoạch hình thành ngay trong đầu…
Hôm sau mình diện một bộ complet kẻng, xách cặp da, căn giờ đến nơi, đứng nấp một góc gần cửa văn phòng của em. Đó là một tòa nhà văn phòng lớn nên mình thực hiện âm mưu không khó khăn gì. Đúng 12 giờ nhân viên bắt đầu ùa ra đi ăn trưa, mình chờ đến 12 giờ 20 không thấy em đâu, đang nghĩ “hay là nhầm rồi” thì cửa mở, lần này mới là em xuất hiện.
Ngực mình lúc ấy đập còn hơn trống trận (đã nghĩ chắc là em đã có gia đình rồi mà khi nhìn thấy em vẫn không sao bình tĩnh được), mình cố ra vẻ rất thản nhiên xách cặp từ góc khuất đi ra, ngang qua người em mới “ngờ ngợ” dừng lại: “Xin lỗi, có phải bạn là T. không?”
“Xin lỗi, anh là…?”
“Nếu anh không nhầm thì em từng làm việc cho văn phòng đại diện abc, năm 2003 anh có đến đặt mua mấy chất phụ gia…?”
“À… vâng… em nhớ rồi. Anh đang đi làm việc ạ?”
Thái độ của em lịch sự và khách sáo, không một lời nhắc tới anh bạn Đại diện trưởng thời đó làm mình không biết tiếp tục thế nào. Thực ra mình và em chỉ gặp nhau có hai lần rồi bẵng liền 6 năm, có gặp lại thì cũng chẳng khác gì người xa lạ. Nấn ná nữa sợ mang tiếng vô duyên, mình đành bịa “Anh đến chỗ xyz có chút việc” (xyz là hãng vận tải ngay cạnh văn phòng của em) rồi cáo từ.
Ra khỏi tòa nhà, mình gọi ngay đứa cháu con bà chị họ cả đến giao nhiệm vụ: “Đối tượng của cậu tên là T., hình như là quản lý của văn phòng này này... Hạn cho cô 1 tuần, phải điều tra ra hắn ở đâu, thích gì, có chồng hay chưa?”
“Chèng đéc, có chồng chưa mà cậu cũng không biết sao?”
“Thế cậu mới phải nhờ cô. Tóm lại là chuyện rất dài, cứ xong đi cậu sẽ có thưởng…”
Đứa cháu này là đứa thân nhất với mình, có chuyện gì hai cậu cháu đều tâm sự được với nhau. Hôm sau mình phải quyết toán thuế nên bận mất mấy ngày, mà thực ra muốn biết về em thì để người khác đi hay hơn. Mình tự làm, nhỡ lộ thì hỏng hết hình tượng (!).
Vụ quyết toán thuế làm mình cũng “khuây khỏa” được vài hôm, đúng 1 tuần sau cô cháu gọi điện thông báo: “Đối tượng của chú sống như tu sĩ, hình như chẳng thân với ai nhưng nghe nói rất giỏi, nhân viên phục lắm. Mà xinh thế nhỉ!”
“Tóm lại là có chồng con gì không?”
“Ở đây thì hình như không, còn ở chỗ khác thì không biết…”
Cô cháu mình sau 1 tuần đã tìm ra, em sống một mình một căn hộ, đúng là quản lý một văn phòng tài chính của người Nhật, nhưng chỉ đến đó là hết. Về mảng này mình không có một chút liên quan nào, nghĩ tới nghĩ lui mấy ngày vẫn không tìm được cách tiếp cận.

Ở tuổi của mình, nhất là với một đối tượng như em, thì không thể xô bồ chạy bổ đến làm quen như thời sinh viên, cũng không thể làm ra vẻ “tình cờ gặp lại” một lần thứ hai được. Mà có ra vẻ tình cờ thì với thái độ của em như lần trước, chuyện cũng sẽ chẳng đi đến đâu. Mình cần một lý do, một người trung gian hoặc một hoàn cảnh đặc biệt nào đó, nhưng làm sao để có được bây giờ…?
Từ kinh nghiệm bản thân, mình có một lời khuyên cho các bạn nữ là nếu “được” tán thì hãy cẩn thận với những anh chàng mồm mép dẻo quẹo hoặc chai mặt bám riết bất kể đối tượng nghĩ gì. Bởi nếu yêu thật lòng, một người hoạt ngôn nhất cũng sẽ biến thành lóng ngóng, và những người tử tế sẽ không bao giờ muốn bạn phải khó chịu hay phiền lòng. Những ngày ấy, đúng là mình đã sa vào tình cảnh như vậy, cả ngày không nghĩ được gì nên hồn, cứ vu vơ sợ được sợ mất. Mối liên hệ trung gian duy nhất là anh bạn Đại diện trưỏng ngày xưa thì đã cùng vợ sang Canada định cư, mình cứ loanh quanh từ xa mà không biết cách nào để bắt chuyện với em lần thứ hai. Tóm lại, tình trạng mình trong một vài tuần sau đó là cực kỳ thê thảm.
May mà thời gian này mình đã giao được nhiều việc cho mấy cậu trợ lý, không thì không biết chuyện kinh doanh của công ty sẽ bị ảnh hưởng đến mức nào.
Đến một ngày, đứa cháu lớn kéo thêm mấy đứa cháu nhỏ qua chơi (gọi là cháu nhưng cả bọn đã trong ngoài 30 cả rồi), một đứa lôi mình đến gí vào gương: “Cậu xem cậu thành ra thế nào rồi. Không nghĩ ra cách gì thì chỉ còn cách trực tiếp xông đến, đập chết ăn thịt!” Đứa khác dọa: “Nghe nói chị ấy xinh lắm, xinh thì thiếu gì người theo? Cậu mà cứ lờ vờ là thằng khác nó nẫng mất ngay đấy!”
Nghe thế mình cũng thấy chột dạ. Đúng là một cô gái với nhan sắc và công việc như em, có biết bao nhiêu cơ hội gặp gỡ với những người chẳng kém gì, thậm chí còn hơn cả mình nữa. Đằng nào thì cũng chỉ còn có một cách, cứ liều mình như mấy nghĩa sĩ của cụ đồ Chiểu có khi lại hay (!)
Quyết định rồi, hôm sau mình mặc một bộ kaki giả bò hơi bụi bặm một tí, đúng giờ chờ em ở dưới sảnh tòa nhà. Thật may, hôm đó em đang bận gì đó nên đi ăn trưa một mình, vừa ăn vừa đọc tài liệu. Mình chờ đúng lúc em ăn xong, lại gần chào rồi hỏi ngay: “Xin lỗi, anh có thể gặp em 15 phút được không?”
Em chỉ có vẻ hơi ngạc nhiên một chút rồi lấy lại bình tĩnh rất nhanh, xem đồng hồ rồi nhẹ nhàng gật đầu: “Vâng, em cũng còn khoảng 15 phút, có chuyện gì không ạ?”
Mình ngồi xuống đối diện với em rồi không vòng vo, đi thẳng vào vấn đề: “Những lời anh sắp nói đây có thể sẽ làm em rất bất ngờ, thậm chí có thể bực mình, nhưng dù thế nào cũng xin em nghe đến hết, vì anh chỉ có 15 phút thôi, được không?”
“Vâng, anh cứ nói đi!” Nhìn em lại bắt đầu ngạc nhiên, chắc là đang nghĩ: “Thằng cha này có làm sao không nhỉ…?” Mình cũng chẳng còn gì để mất nữa, bắt đầu ngay: “Chắc em còn nhớ, năm 2003 chúng ta đã có ba lần gặp nhau, lần thứ hai em và anh còn nói chuyện gần hai tiếng về công việc?”
“Vâng…?”
“Anh chỉ muốn nói với em rằng, sau cuộc nói chuyện đó, em đã chiếm một vị trí đặc biệt trong tâm trí anh. Anh nói chuyện ngay với anh B., anh B. nói em đã có người yêu mà anh vẫn không sao quên em được. Sau khi em phải theo gia đình về quê, anh đã mất tinh thần mấy tháng trời…”
“Em có thể không tin, nhưng sự thực là sáu năm qua, cứ nghĩ đến em là anh lại thấy xót xa vì anh có biết một chút vì sao em phải rời Hà nội. Thế nên gặp em hôm trước, em không biết là anh đã mừng đến mức nào, vì anh thấy em đã vượt qua được hoàn cảnh để trở lại với những gì em xứng đáng được có…”
Đại loại là lúc ấy mình đã nói như vậy, chỉ mấy phút mà cổ họng khô khốc. Mình uống bừa cốc nước lọc trên bàn rồi nói lời cuối cùng: “Sáu năm qua, trong tim anh lúc nào em cũng có vị trí đặc biệt như vậy. Nên hôm nay anh mới tới tìm em, đầu tiên để chúc mừng em đã trở lại, sau nữa là để nói ra tất cả những điều ấy. Bởi nếu gặp rồi mà không nói ra với em, có lẽ anh phát điên lên mất…”
Sau đó là một khoảng lặng “kinh hoàng”, mình và em nhìn nhau một thoáng. Mình nhận ra đôi mắt em lúc tối lúc sáng, và có lẽ em cũng kinh hoàng chẳng kém gì mình. Mình phải trấn an em ngay: “Xin lỗi vì có thể anh đã làm em sợ, nhưng em yên tâm. Anh chỉ nói với em một lần thôi, nếu em không thích, từ nay anh sẽ không làm phiền em nữa...”
Em vẫn yên lặng một lát, rồi tự nhiên bật ra câu hỏi: “Anh nói những lời như thế, không sợ làm chị ấy buồn sao?”
Đầu mình thoáng tê đi trong một dự cảm tốt lành. Mình lấy hết sức bình tĩnh, “thản nhiên” trả lời: “Anh chưa có gia đình, đó cũng là một phần lý do hôm nay anh tới gặp em. Nhưng chủ yếu là anh muốn nói với em rằng anh rất mừng vì em đã trở lại…”
Nhìn đồng hồ thấy đã hết 15 phút, mình “kiên quyết” đứng dậy: “Chắc bây giờ em phải quay lại làm việc. Đây là số của anh, nếu không muốn gặp nữa, em chỉ cần nhắn một tin ngắn cho anh. Còn nếu không nhận được tin gì thì anh sẽ lại đến tìm em, được không?” Lúc ấy thực sự là mình có ý áp đảo em. bởi cũng chẳng còn gì để mất.
Em vẫn ngồi yên tại chỗ như chưa hết sợ, chỉ khẽ “vâng” và gật nhẹ đầu khi mình chào từ biệt.
Ngày hôm sau với mình là một ngày dài đằng đẵng, cứ có chuông báo tin nhắn là sau gáy lại gai lên một chút, giơ điện thoại lên thấy số lạ (lúc ấy mình vẫn chưa có số của em) lòng lại càng chìm xuống, đến khi mở tin nhắn ra đọc không phải mới kín đáo thở phào một hơi. Nghĩ đến chuyện có thể bị từ chối và phải giữ đúng lời hứa không gặp em nữa, thực sự mình cảm thấy tức thở. Có thể nhiều bạn sẽ cho rằng mình đã quá sến hay quá mẫn cảm, nhưng phải ở vào hoàn cảnh như thế các bạn mới hiểu. Bạn phải tìm rất lâu mới thấy được báu vật của đời mình, chưa kịp vui mừng đã lại phải sợ có thể sẽ mất đi, cảm giác đó thực sự là rất, rất khó chịu.
Ngày đầu tiên em không nhắn gì. Mình chờ đến nửa đêm hôm sau, khi chuông đồng hồ điểm 12 tiếng mới bật nắp một chai vang tự chúc mừng. Chiến thuật cảm tử có đôi chút điên rồ nhưng như người ta nói, “đúng là cách khi hết cách”. Bây giờ mình có thể đường hoàng xuất hiện trước mặt em, chỉ cần em chịu nói chuyện thì mình tin, mình sẽ tìm được cơ hội.
Không ngờ ngay đầu giờ chiều hôm sau mình đã nhận được tin nhắn: “Tối nay 7 giờ, em gặp anh ở chỗ cũ được không ạ?”
Chà chà, được quá đi chứ!
Mình đang có công chuyện ở Thái nguyên bèn điều chỉnh ngay lịch làm việc, rút ngắn thời gian mấy cuộc gặp rồi nhanh chóng quay về Hà nội. Đúng 7 giờ tối, thằng bé đã đĩnh đạc ngồi chờ tại ngội quán cũ, cũng đúng chiếc bàn đó.
Em đến sau 7 giờ vài phút, thoạt trông mình hơi hoảng khi thấy vẻ mệt mỏi trên mặt em. Mình không tin sự tỏ tình hôm trước có thể khiến em trở thành như vậy, bởi dù kiểu cách đường đột nhưng mình cư xử rất lịch sự, và vẻ bề ngoài cũng không thể khiến em nghĩ rằng mình là người không đàng hoàng. Hay, em đang gặp phải một chuyện buồn nào đó?
Sau vài câu chào hỏi xã giao, hai đứa ngồi tại chỗ… nhìn mặt bàn. Có vẻ ai cũng chờ người kia lên tiếng trước, cuối cùng mình thử bắt đầu bằng một câu pha trò: “Anh xin lỗi lần nữa vì sự đường đột hôm trước, không biết em đã phần nào hoàn hồn lại chưa…?”
Có lẽ đến cả tấn đá đã rơi khỏi người mình lúc đó khi nhìn thấy em mỉm cười, dù nụ cười rất nhẹ. Nhưng câu nói tiếp theo lại khiến mình rơi ngay vào hoang mang: “Em cũng xin lỗi đã làm mất thời gian của anh. Em nhắn gặp anh hôm nay không phải ý gì đâu, chỉ muốn nhờ anh giúp một việc…”
“Không có ý gì” nghĩa là ý gì? Chẳng nhẽ em thấy nhắn tin là bất lịch sự nên mới hẹn mình ra gặp một lần, coi như phát súng ân huệ cho kẻ tử tù tội nghiệp?
Khi mình đã chuẩn bị để chết cho thật đẹp thì em tiếp lời nói về một chuyện hoàn toàn khác, lúc đó mình mới phần nào đoán ra, vì sao em lại có vẻ mệt mỏi như vậy.
“Em không phải mới quay lại Hà nội mà đã gần năm năm rồi. Lúc quay lại, em không liên lạc với chú B. (em gọi anh bạn Đại diện trưởng bạn mình bằng chú), mãi về sau em mới biết cô chú đã đi định cư…Ngoài cô chú B., chỉ có mình anh là biết chuyện gia đình em. Em muốn nhờ, rất nhờ anh giữ kín chuyện giúp em…”
Nhìn vẻ mặt em, mình biết câu chuyện còn nhiều chi tiết nữa, có thể còn nặng nề bi kịch hơn những gì mình đã được nghe. Nhưng mình không muốn và cũng không cần biết thêm gì nữa, quan trọng nhất là hôm nay mình đã được gặp em, và dù bằng một cách không ai muốn thì giữa mình với em đã có một sợi dây liên hệ…
Suốt mấy tháng trời sau đó, quan hệ giữa mình và em là một tình trạng khá lạ lùng. Không phải là bạn bình thường (cả hai đều hiểu ngầm như thế) nhưng tương lai sẽ như thế nào thì cải hai lại không hề dám chắc, đúng hơn là vì em không xác định nên mình cũng không thể mong gì hơn.
Mình vẫn có thể rủ em đi chơi, bảy mười ngày một lần. Hai đứa nói đủ thứ chuyện thơ ca nhạc họa, nhưng em không nhắc một lời nào về bản thân và gia đình. Dường như em là một con-người-có-hai-lớp-vỏ, và mình dù cố gắng đến mấy, cũng chỉ được tiếp xúc với lớp bên ngoài của em. Tất cả mọi sự riêng tư, mọi cảm xúc và suy nghĩ, em giấu kín bưng trong tầng thứ hai, mà có lẽ không một người nào được nhìn thấy.
Qua những lời mơ hồ trong câu chuyện của em, mình chỉ biết rằng sau khi quay trở lại Hà nội, em tránh né tất cả các mối quen biết cũ, người thân duy nhất dạo ấy là một cô bạn cùng lớp cấp III, đã chia sẻ phòng trọ và giúp đỡ em nhiều trong thời gian đầu tiên. Sau đó người bạn lấy chồng rồi theo chồng về Quảng ninh sinh sống, “anh ấy cố mấy năm nhưng cuối cùng không trụ được, phải rời Hà nội về quê” em kể lại như vậy.
Đó là những chi tiết riêng tư duy nhất mình biết được từ em trong suốt mấy tháng trời. Mỗi lần đi cùng nhau, mình đều rất muốn được nghe em kể về công việc và bạn bè, nghe em nói đùa hoặc thậm chí chỉ cần cười một lần thật thoải mái cũng tốt. Nhưng, em luôn luôn chỉ là một quý cô xinh đẹp chỉnh tề, uyên bác, đúng mực và tự chủ. Nếu em cười, lúc nào cũng chỉ là nụ cười một nửa, nghĩa là có thể rất tươi tắn thân thiện nhưng nhìn vào trong mắt, mình thấy ngay lòng em không hề cười.
Đến một lúc mình buồn rầu nhận ra, sự kiên nhẫn của mình hình như đang vơi dần. Hình như mọi cố gắng của mình đến lúc đó chỉ giống như tìm cách trồng cây trên một mặt sàn gạch men bóng đẹp, nhưng dù có đẹp đẽ cỡ nào thì trước sau cây cũng sẽ chết mà thôi.
 
Mình chợt nảy ra ý nghĩ đi tìm cô bạn của em. Chuyện này không khó lắm vì em có nói nơi chồng cô bạn làm việc, tình cờ mình lại quen phó giám đốc công ty đó. Phải có một người hay một cách giúp mình hoặc giúp em thoát ra khỏi tình trạng này, nếu không, có lẽ câu chuyện của mình lại có nguy cơ kết thúc buồn như bao nhiêu lần trước.
Không ngờ khi mình chưa kịp tìm thì đã gặp cô bạn, nhưng lại theo cách không ai muốn nhất trên đời…
Đó là đầu hè 2010, khoảng 5 rưỡi chiều, mình vừa về nhà thì nhận được điện thoại của em. Mình biết có chuyện vì em chưa bao giờ tự gọi cho mình, quả thực bật máy lên mình nghe thấy giọng rất gấp gáp của em: “Anh có thể giúp đưa em đến nhà H. không, nó vừa bị tai nạn…?”
Mình vội lấy xe chở em đi. Sau vẻ mặt mệt mỏi lần bị tỏ tình kiểu dội bom, đây là lần thứ hai mình thấy em hoang mang lo lắng. Mình không biết nói gì, chỉ đành an ủi: “Người tốt sẽ được trời giúp, đợi sơ cứu rồi chuyển H. về Việt Đức xem sao!” Nói vậy nhưng mình biết tình hình không ổn chút nào, bởi người gọi điện cho em dường như là để gặp mặt lần cuối…
Đến viện, hai đứa lao ngay tới phòng cấp cứu. Hóa ra câu chuyện vô cùng đơn giản… Nhà vợ chồng cô bạn ở mặt đường. Cuối giờ chiều, cô bạn đi dạy xong mới chạy sang bên kia đường mua thịt. Vừa mua xong thì bà nội bế cháu đi chơi về, đặt cháu xuống đất lấy chìa khóa mở cổng. Đứa bé nhìn thấy mẹ, quên hết tất cả chạy ào qua đường, đúng lúc một chiếc xe chở phế thải đi tới. Cô bạn em kịp lao đến đẩy con ra nhưng bị chiếc xe cán qua người, lôi đi cả chục mét mới dừng lại…
Em chỉ gọi nghẹn một tiếng: “Hoa…!” rồi nắm tay bạn lặng lẽ khóc. Cô bạn vừa được sơ phẫu nằm bất tỉnh trên giường, băng quấn kín người. Bác sĩ quen của gia đình nói riêng với bố anh chồng, không hiểu sao cô ấy còn sống được đến lúc đó, bởi cú đâm xe quá mức thảm khốc. Đứa bé thì được mẹ cứu thoát nhưng bị ngã mạnh, và có lẽ vì quá sợ nên cũng ngất đi, đến lúc mình và em tới vẫn chưa tỉnh.
Đến 11 giờ cháu bé mới đột ngột thức dậy, được bố dỗ nín rồi bế đến bên mẹ. Theo lời người bố kể lại, lúc bé cầm tay mẹ, cô bạn dường như tỉnh dậy một thoáng, khẽ mấy máp môi rồi ra đi. Vậy là người mẹ đó đã cố níu kéo sự sống, đến khi biết chắc con mình được an toàn mới chịu từ giã cõi đời. Đêm hôm đó, mình đã được chứng kiến sức mạnh kỳ diệu của tình mẫu tử.
Mình không bao giờ quên quang cảnh trong phòng bệnh lúc ấy. Ánh đèn điện yếu ớt, người chồng câm lặng gục đầu bên cạnh vợ, đứa con mới ba tuổi khóc gọi mẹ ơi… Tất cả gợi lên cảm giác sự sống thật mong manh, và đột nhiên mình chợt muốn mãnh liệt ôm ghì em vào lòng, khẩn thiết khuyên em hãy sống hết từng phút chừng nào còn được sống. Bởi khi nhìn sự đau đớn của những người ở lại, mới thấy cuộc sống quý giá đến nhường nào…
Cuối cùng mình đã kìm lại được, giúp gia đình hoàn thành mấy thủ tục bệnh viện rồi đưa em quay về Hà nội. Sáng hôm sau em muốn sắp xếp vài việc để buổi chiều quay trở lại Quảng ninh, ở với bạn cho đến khi tang sự xong xuôi. Cho đến lúc ấy, cả mình với em đều chưa có gì vào bụng. Bảo em ăn nhưng em lắc đầu, mình đành khuyên “vậy thì em ngả ghế, cố ngủ đi một chút”. Thấy em nhắm mắt, mình mới bắt đầu lên đường.
Đường nửa đêm vắng tanh, mình vừa lái vừa nghĩ lan man, và tự nhiên thấy cuộc đời sao mà thật bất công với mình. Người duy nhất có thể giúp nay đã không còn nữa, không biết ngày mai mình sẽ phải tiếp tục thế nào. Thiên hạ vẫn yêu nhau rồi lấy nhau hàng ngày, tại sao với riêng mình thì chuyện đơn giản đó lại phức tạp đến như vậy?
Đột nhiên mình cảm giác em đã tỉnh. Nhìn sang bên, mình giật mình thấy hai vai em đang run bắn, nhưng không hề có tiếng khóc. Dường như em đang cố gắng im lặng, chỉ giữ lại tiếng khóc cho riêng mình. Mình vội vàng tấp xe vào lề đường, đưa tay nắm cả hai tay em (lần đầu tiên) rồi lấy giọng thật chân thành: “Nếu em muốn khóc, hãy khóc cho hết đi. Đừng giữ lại điều gì, ít nhất anh cũng là người bạn em có thể tin tưởng…”
Cuối cùng em đã khóc ra thành tiếng, khóc như một đứa trẻ trên vai mình. Không biết chất chứa đã bao nhiêu năm, nước mắt cứ rơi, rơi mãi… Sau cơn khóc, lần đầu tiên em đã mở lòng, một câu chuyện dài, buồn, và thật đáng phẫn nộ…
 
“Từ khi nhận biết được các thứ xung quanh, em đã thấy em bị gọi là con dâu nhà ấy. Lúc đó em không biết gì, cứ vô tư sang nhà anh ấy chơi vì hai bác vui tính, nhà lại có khu vườn rất đẹp. Đến khi lớn lên một chút, biết “con dâu” là gì và cảm thấy đó không phải là gọi đùa, em mới phản đối lại mọi người. Kết quả em bị bố đánh cho một trận, lần đầu tiên em nghe câu nói “không có bác thì không có mày trên đời đâu con ạ” và biết rằng, phận của em đã được định đoạt từ lúc chào đời…”
“V. là con cả, khỏe mạnh nhanh nhẹn nhưng rất nghịch ngợm, kiểu coi trời bằng vung, hơn em hai tuổi nhưng học đúp mãi, cuối cùng thành cùng lớp với em. Suốt những năm phổ thông, luôn luôn là em đứng đầu còn anh ấy đứng cuối lớp. Từ năm lớp 9 anh ấy đã bắt đầu gọi em là vợ, em bực lắm nhưng sợ không dám cãi lại. Có đứa con trai trong lớp trêu em, bị anh ấy đánh một trận rồi dìm xuống mương suýt chết ngạt. Từ lúc đó không ai dám nói gì về V. và em nữa, cũng may anh ấy chỉ gọi thế nhưng không làm gì quá đáng, cuối cùng cũng học được hết phổ thông…”
“Ở quê em, đàn bà con gái không hề có tiếng nói trong nhà, tất cả mọi sự đều do người đàn ông quyết định. Em biết mẹ phản đối sự sắp đặt của bố nhưng cũng như tất cả những chuyện khác, mẹ chỉ dám để trong lòng. Có lần em chứng kiến mẹ chỉ khẽ khàng có lời: Anh ạ, con T. nhà mình học được, hay để cho nó học lên kiếm lấy cái nghề tử tế, đừng bắt nó lấy chồng sớm quá? C